Giới thiệu
Trong các bài phân tích ở đây, chúng tôi thường đăng hình ảnh là đồ thị giá của cổ phiếu đi kèm với các đường trung bình động, hay gọi tắt là các đường MA (viết tắt của từ Moving Average)
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đưa ra một số hướng dẫn cụ thể về cách sử dụng các đường trung bình MA trong giao dịch cổ phiếu.
Bài viết bao gồm những phần sau
Vì sao nên sử dụng đường trung bình MA
Nên sử dụng đường trung bình MA bao nhiêu ngày
Xác định xu hướng cổ phiếu bằng các đường trung bình MA
Sử dụng đường trung bình MA để giao dịch như thế nào
Một số lưu ý khi sử dụng đường trung bình MA
Hướng dẫn thiết lập các đường trung bình MA
Nếu như bạn chưa biết cách thiết lập các đường trung bình MA trên máy tính của mình, hãy xem video dưới đây. Nếu bạn đã quen thuộc với khái niệm này, xin hãy bỏ qua video này.
Cách tính đường trung bình MA
Đường trung bình MA của N ngày có thể được tính đơn giản bằng cách tính trung bình giá đóng cửa của N phiên gần nhất, bao gồm phiên hôm nay, ví dụ
Trong đó
là giá đóng cửa của phiên hôm nay, phiên hôm qua, phiên 2 hôm trước, …, phiên 20 ngày trước.
Tương tự như vậy, có thể tính
là trung bình giá đóng cửa của 50 phiên gần nhất, 150 phiên gần nhất, và 200 phiên gần nhất.
Vì sao nên sử dụng đường trung bình MA
Thị trường chứng khoán biến động liên tục mỗi ngày, thực tế là mỗi phút mỗi giây, nên nếu chúng ta quá tập trung vào biến động hàng ngày sẽ rất dễ hành động thiếu cân nhắc và không có cơ sở. Hơn nữa, tại Việt Nam, khi giao dịch cổ phiếu cơ sở chúng ta cũng không thê mua bán trong phiên.
Khi sử dụng các đường trung bình MA, chúng ta tập trung vào xu hướng dài hơn, tránh sa đà vào những biến động trong phiên, từ đó có thể bình tĩnh hơn và đưa ra những chiến lược giao dịch hợp lý hơn.
Nên sử dụng đường trung bình MA bao nhiêu ngày
Tôi thường được hỏi đường trung bình MA bao nhiêu ngày là tối ưu. Thực tế là không có đường MA nào là tốt nhất cả. Sử dụng đường trung bình MA bao nhiêu ngày phụ thuộc vào khung thời gian giao dịch mà bạn thoải mái nhất.
Bản thân tôi dùng các đường trung bình MA 20, 50, 150, 200 ngày và đó cũng là những đường trung bình MA các bạn nhìn thấy trên những biểu đồ tôi đưa ra.
Lý do tôi dùng những đường trung bình MA này là vì tôi muốn tập trung vào những xu hướng trung hạn từ 1-2 tháng trở lên. Nếu tham gia được vào những vị thế thành công, tôi thậm chí muốn nắm giữ 1-2 quý đến 1 năm hoặc hơn thế, cho đến khi xu hướng tăng trung dài hạn thực sự kết thúc.
Nếu bạn thích giao dịch ngắn hạn hơn, 5-10 ngày hoặc thậm chí là T + 2.5/3, bạn có thể lựa chọn những dường trung bình MA ngắn hơn, ví dụ MA 5 ngày, MA 10 ngày.
Điểm mấu chốt ở đây không phải là dùng đường trung bình MA bao nhiêu ngày, mà là dùng nó một cách nhất quán. Bạn không nên lúc thì dùng MA 5 ngày, sau đó lại đổi sang MA 10 ngày, rồi lại 20 ngày, 50 ngày.
Việc liên tục thay đổi các đường trung bình MA này không giúp bạn giao dịch tốt hơn, trái lại, nó khiến bạn trở nên thiếu nhất quán và chỉ làm giảm kết quả của bạn mà thôi.
Xác định xu hướng cổ phiếu bằng các đường trung bình MA
Một cổ phiếu có thể được xem là đang trong xu hướng tăng nếu
Đường giá của cổ phiếu nằm trên đường trung bình MA
Đường giá của cổ phiếu và đường trung bình MA đều đang có xu hướng dốc lên
Ở ví dụ dưới đây, trong suốt giai đoạn từ tháng 6 đến tháng 9, đánh dấu bằng 2 mũi tên màu tím
Đường giá của cổ phiếu EVF luôn nằm trên các đường trung bình MA 50 ngày (màu xanh đậm), MA-150 ngày (màu cam) và MA-200 ngày (màu đen)
Thêm nữa, các đường trung bình MA 50 ngày, 150 ngày và 200 ngày đều dốc lên.
Do đó có thể nhận định rằng trong giai đoạn này, cổ phiếu EVF đang ở trong xu hướng tăng rõ rệt nếu nhìn theo khung thời gian 50 ngày, 150 ngày, hoặc 200 ngày.
Cùng cổ phiếu EVF trên, nếu bạn nhìn ở một giai đoạn khác như dưới đây, có thể thấy rằng
Đường giá trong hầu hết thời gian là nằm dưới các đường trung bình MA 50 ngày, 150 ngày và 200 ngày.
Điều quan trọng hơn là, các đường trung bình MA-50 ngày, 150 ngày và 200 ngày đều có hướng dốc xuống.
Khi quan sát 2 ví dụ trên, các bạn có thể thấy, cùng là cổ phiếu EVF, nếu bạn tham gia ở giai đoạn xu hướng tăng, sẽ rất dễ dàng kiếm được lợi nhuận. Ngược lại, nếu bạn tham gia trong xu hướng giảm, việc kiếm được lợi nhuận gần như không thể, hoặc ít nhất là rất khó và đòi hỏi bạn giao dịch rất nhanh và chính xác.
Ngoài 2 tình huống nói trên, còn có một tình huống thứ ba như dưới đây.
Trong giai đoạn này, có thể thấy rằng:
Đường giá di chuyển hỗn loạn lên xuống giữa các đường trung bình MA
Các đường trung bình MA cũng không dốc lên hoặc dốc xuống mà gần như đi ngang
Những giai đoạn này gọi là giai đoạn không có xu hướng. Việc giao dịch mua bán trong giai đoạn không có xu hướng là rất khó khăn, thậm chí còn khó hơn trong giai đoạn xu hướng giảm.
Lý do là vì trong giai đoạn xu hướng giảm, cách tốt nhất là hoàn toàn đứng ngoài chờ đợi xu hướng tăng trở lại. Trong khi đó, ở giai đoạn không xu hướng, chúng ta không thể biết chắc khi nào xu hướng tăng thực sự bắt đầu, do đó chúng ta rất dễ sa vào tình thế “mua đỉnh, bán đáy”, ngay sau khi mua xong thì cổ phiếu giảm, ngay khi cắt lỗ thì cổ phiếu lại phục hồi.
Sử dụng đường trung bình MA để giao dịch như thế nào
Xác định xu hướng
Cách tốt nhất (và dễ nhất) để kiếm dược tiền là tham gia một cổ phiếu đang trong xu hướng tăng giá.
Như tôi đã chỉ ra ở phần trên,
Giao dịch một cổ phiếu ở trong xu hướng giảm là công thức mất tiền nhanh nhất
Giao dịch một cổ phiếu trong giai đoạn không xu hướng cũng là một cách mua đỉnh bán đáy và khiến tài khoản bị bào mòn dần.
Bất kể khung thời gian nào bạn cảm thấy thoải mái, hãy lựa chọn các đường trung bình MA tương ứng để xác định cổ phiếu bạn quan tâm đang ở trong xu hướng tăng.
Trong các ví dụ trên, cũng như trong tất cả các khuyến nghị trên website này, tôi sử dụng đường trung bình MA 50 ngày, 150 ngày và 200 ngày để xác định xu hướng tăng trung dài hạn.
Nếu bạn thích giao dịch ở khung thời gian ngắn hơn, 5 ngày, 10 ngày, 20 ngày, hãy thay thế bằng các dường trung bình MA tương ứng. Điều quan trọng nhất cần nhớ là: hãy nhất quán.
Nếu liên tục htay đổi các đường trung bình MA thì không có đường trung bình MA nào có thể giúp bạn kiếm tiến kể cả khi cổ phiếu đang trong xu hướng tăng mạnh nhất.
Tìm kiếm điểm mua trong xu hướng tăng
Một cổ phiếu đang nằm trong xu hướng tăng không có nghĩa là có thể mua nó bất kỳ lúc nào. Hãy xem ví dụ ở hình dưới, bất kể bạn mua ở điểm nào trong 3 vị trí mũi tên màu tím, khi cổ phiếu đang trong xu hướng tăng rõ rệt, bạn đều sẽ thua lỗ.
Khi xác định cổ phiếu đang trong xu hướng tăng, chúng ta có thể tìm kiếm điểm mua bằng một số cách sau
Điểm mua breakout khi cổ phiếu có phiên tăng mạnh vượt qua một nền giá/mẫu hình giá tích lũy. Khi dùng phương pháp này, bạn cần rèn luyện kỹ năng nhận biết nhũng nền giá và mẫu hình giá. Bạn có thể xem ví dụ những cổ phiếu chúng tôi khuyến nghị trên website này, chủ yếu là dùng phương pháp điểm mua breakout.
Điểm mua lùi về các đường trung bình MA, khi cổ phiếu sau một giai đoạn tăng giá có nhịp điều chỉnh với khối lượng thấp về gần các đường trung bình MA. Thông thường (không phải luôn luôn) cổ phiếu sẽ hồi phục lại từ các đường trung bình MA này và tiếp tục xu hướng tăng.
Dùng đường trung bình MA để bán
Tất cả các xu hướng tăng giá đều đến lúc kết thúc, bất kể bạn giao dịch ở khung thời gian ngắn hay dài. Tôi cho rằng, không có cổ phiếu nào tăng giá mãi mãi, hoặc ít nhất, rất ít cổ phiếu như vậy.
Vì vậy, dù giao dịch ở khung thời gian ngắn hây dài thì đều đến lúc chúng ta phải chốt lời, hoặc cắt lỗ, vị thế của mình.
Một cách đơn giản nhất đó là bán khi đường giá đóng cửa dưới dường trung bình MA với khối lượng lớn. Ví dụ ở hình dưới, bất kể điểm nào trong 3 điểm mũi tên màu tím, đều là những điểm bán.
Bạn có thể xem kỹ hơn trong video dưới đây
Một số lưu ý khi dùng đường trung bình MA
Một số điểm dưới đây chúng tôi đã viết trong bài, nhưng chúng tôi vẫn nhắc lại để tổng kết, và cũng vì những điều này là quan trọng
Không có đường trung bình MA nào là tối ưu. Dùng đường trung bình MA nào là tùy thuộc vào khung thời gian bạn cảm thấy thoải mái. Đối với tôi, việc dùng đường trung bình MA 50 ngày, 150 ngày, 200 ngày giúp tôi xác định và tham gia vào những xu hướng trung dài hạn, đồng thời cũng không mất quá nhiều thời gian theo dõi sát sao diễn biến trong phiên. Nếu bạn thích giao dịch năng động hơn, bạn hoàn toàn có thể lựa chọn các đường trung bình MA ngắn hơn.
Hãy nhất quán với những dường trung bình MA bạn sử dụng. Liên tục thay đổi, cố gắng tìm kiếm đường trung bình MA tối ưu không có nhiều ý nghĩa, mà chỉ khiến bạn trở nên rối loại bất nhất trong giao dịch.
Đường trung bình MA không giúp bạn bắt đáy hay bán đúng đỉnh. Bạn sẽ tham gia sau khi cổ phiếu hình thành xu hướng tăng, có thể đã tăng 50% thậm chí 100% từ đáy. Bạn sẽ bán sau khi cổ phiếu vi phạm xu hướng tăng, có thể đã giảm 20%-50% từ đỉnh.
Thực tế là không ai có thể bắt đúng đáy bán đúng đỉnh. Hơn nữa, đó cũng không phải là mục tiêu của chúng ta. Mục tiêu của chúng ta là mua cổ phiếu và bán ở giá cao hơn, không quan trọng sau đó cổ phiếu tăng tiếp hay giảm.
Mối tình đẹp nhất là mối tình dang dở, người yêu tuyệt vời nhất là người yêu cũ, cổ phiếu đẹp nhất là cổ phiếu vừa bán xong mà lại tăng tiếp! Những lúc như vậy chúng ta luôn tiếc rẻ và ước ao giá như chúng ta vẫn chưa bán. Đây là một tâm lý tự nhiên của con người. Hãy cố gắng vượt qua tâm lý này để giao dịch trong sự bình an.